Modlar
Müzik Modları. Mod Nedir, Nasıl Oluşur? Gitarda Modlar Nasıl Çalışır
Modlar; isimlerini eski Yunan medeniyetlerinden alan, *diyatonik yapıdaki müzik dizileridir.
*Diyatonik: Tam ve yarım aralıklarla kurulmuş müzik dizileri.
Modların temeli Antik Yunan’a kadar uzanır. Günümüzde kullanılan modlar ise orta çağda, kilise müzik adamları tarafından son haline getirilmiştir. Modları; doğu kültürüne ait makamların batı müziğine uyarlanmış halleri olarak düşünebiliriz. Bu uyarlamanın bir defada değil yüzyıllar içinde oluştuğunu göz önünde bulundurmalıyız. Aşağıda inceleyeceğimiz bazı modları çaldığınızda Türk müziğinde kullandığımız bazı makamlara benzediğini duyacaksınız. Ülkemizde veya Orta Doğu’daki kiliselerde yapılan ayinleri izlerseniz (youtube’da bulabilirsiniz), söylenen ezgilerin makamsal özellikler taşıdığını da farkedebilirsiniz.
Modları bulmak aslında çok kolay, piyanodaki beyaz tuşları belli bir sırayla çalmamız bunun için yeterli. Piyanoda Do notasından diğer Do notasına kadar olan 8 sesi çaldığımızda bir mod elde etmiş oluruz. Aynı işlemi diğer notalara da uygularsak başka modları da bulmuş oluruz. Şimdi modları birer birer inceleyelim.
Aşağıdaki açıklamalarda bazı modların benzediği makamları yazdım ama modu o haliyle çaldığımızda bahsettiğimiz makamın etkisini duyamayabilirsiniz. Çünkü makamlarda seyir konusu çok önemlidir. Örneğin; İyonyen modu ile Çargah makamının dizisi aynıdır ama bir Çargah taksim dinlediğinizde İyonyen moddaki majör tınıları duymazsınız.
T: Tam Aralık
Y: Yarım Aralık
Aralık nedir diye merak ederseniz yazdığım yazılara aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz
MODLAR
IONIAN – İYONYEN
İyonyen modunun aralıkları T-T-Y-T-T-T-Y şeklinde sıralanır. Major dizinin mod olarak karşılığıdır. Çargah dizisi ile benzeşir.
DORIAN – DORYEN
Doryen modunun aralıkları T-Y-T-T-T-Y-T şeklinde sıralanır. Hüseyni dizisi ile benzeşir.
PHRYGIAN – FRİGYEN
Frigyen modunun aralıkları Y-T-T-T-Y-T-T şeklinde sıralanır. Kürdi dizisi ile benzeşir.
LYDIAN – LİDYEN
Lidyen modunun aralıkları T-T-T-Y-T-T-Y şeklinde sıralanır.
MIXOLYDIAN – MİKSOLİDYEN
Miksolidyen modunun aralıkları T-T-Y-T-T-Y-T şeklinde sıralanır.
AEOLIAN – EOLYEN
Eolyen modunun aralıkları T-Y-T-T-Y-T-T şeklinde sıralanır. Doğal minör dizisinin mod olarak karşılığıdır.
LOCRIAN – LOKRİYEN
Lokriyen modunun aralıkları Y-T-T-Y-T-T-T şeklinde sıralanır.
Merhabalar Ben yoruldum hayat notalari için teşekkürler ancak BEN piyanoda calacagim klipte olduğu gibi peki fa anahtarında ki notalar ı göremedim nasıl calacagim sevgiler Ellerinize sağlık