Gitar ve Makamsal Diziler – Hicaz – 1. Bölüm

Gitar, Hicaz Dizisi, Akorlar ve Şarkılar

Bu yazıyı 2 parça halinde yayınlayacağım. Hicaz dizisi biraz uzun bir konu :)
2. bölüm linki yazının en altında

Daha önce bu yazı dizisi altında Kürdi Makamını işlemiştik. Sırada Hicaz Makamı var. Kürdi dizisini incelerken de belirtmiştim makamın tüm özelliklerini incelemiyoruz, seyri, durak sesi vb. gibi. Sadece diziyi tanıyoruz ve bu diziyle çalınan, kulağımızda yer etmiş bazı şarkılara göz atıyoruz, kullanılan akorları öğreniyoruz. Gitar özelinde inceleyeceğiz kısaca.

Hicaz makamı kendisiyle beraber 4 diziden oluşuyor. Hicaz, Hümayun, Uzzal ve Zirgüle. Bunların hepsine Hicaz ailesi veya Hicaz grubu diyebiliriz.

Hicaz; La sesi üzerine kurulan bir dizi. Sırasıyla La Sib Do# Re Mi Fa# Sol La seslerinden oluşuyor. Kaynaklarda “Hicaz dörtlüsüne Rast beşlisi eklenerek oluşur” biçiminde anlatılıyor.

Hicaz Dizisi
Hicaz Dizisi

Türk Sanat Müziği (özellikle saz eserleri) ve Türkülerimizde hicaz dizisi çoğunlukla yukarıdaki şekliyle kullanılıyor. Hicaz Mandıra ve Mayadağdan Kalkan Kazlar türküsünü inceleyebilirsiniz. Fakat pop müzik, rock müzik, pop/arabesk veya fantezi tabir edilen sözlü eserlerin çoğunluğunda (gözlemlediğim kadarı ile) hicaz makamı aşağıdaki haliyle kullanılıyor. Fa# yerine naturel Fa tercih ediliyor ki bu da hicaz ailesindeki “Hümayun” dizisine karşılık geliyor. Haydi Gel Benimle Ol ve Duyanlara Duymayanlara şarkılarını inceleyebilirsiniz. Sitede hicaz kelimesini aratarak diğer şarkıları da inceleyebilirsiniz.

Hümayun Dizisi
Hümayun Dizisi

Dikkatli incelerseniz, sitede yayınladığım hicaz makamındaki notasyonları ya La Karar ya da Mi Karar sesinde hazırlıyorum (ara sıra farklı karar seslerde de olabiliyor). Aşağıda Mi Karar sesinde Hicaz ve Hümayun dizilerini göreceksiniz. Bu yazıdaki çalışmalar da La ve Mi Karar seslerinde olacak.

Mi Karar Sesinde Hicaz ve Hümayun Dizileri
Mi Karar Sesinde Hicaz ve Hümayun Dizileri

Hicaz ve Hümayun Dizilerinin Seyri

Söz konusu dizilerin yapısını daha iyi kavramanız için internet ortamında bazı seyir örneklerini araştırdım. Aralarında uygun gördüklerimi çalmanız için hazırladım. Seyirler Türk mûsikisi öğretmeni Ahmet Şefik Gürmeriç‘e ait. Kendisi hakkında bir Wikipedia yazısı için buraya tıklayın.

Buradaki örnekleri dinleyebilmeniz için nota çalıcısını sayfanın altına ekledim.

1 Oktav Hicaz Dizisi ve Seyri – La Karar

1 Oktav La Karar Hicaz Dizisi
1 Oktav La Karar Hicaz Dizisi
Hicaz Dizisi Seyri - La Karar
Hicaz Dizisi Seyri – La Karar

1 Oktav Hümayun Dizisi ve Seyri – La Karar

1 Oktav La Karar Hümayun Dizisi
1 Oktav La Karar Hümayun Dizisi
Hümayun Dizisi Seyri - La Karar
Hümayun Dizisi Seyri – La Karar

La Karar Hicaz Dizisi Örneklerini Dinle

La Karar Sesinde Hicaz Ve Hümayun Dizisi Örnekleri by Musa Çetiner

Bu yazının 2. bölümünü çok yakın zamanda hazırlayacağım. Mi karar sesinde örnekler, 2 oktav hicaz dizileri, Zirgüleli hicaz ve akorlar konusuna göz atacağız. Buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz

İlgili Makaleler

6 Yorum

  1. Çalışmalarınızı MuseScore üzerinde takip ediyorum, gerçekten çok beğeniyorum. Teşekkür etmek istedim. Başarılarınızın devamını dilerim, sizden çok şey öğreniyorum..

    1. Merhaba, yazacaktım fakat şarkının sözleri ingilizce olunca vazgeçmiştim. Uygun bir zamanda yazmaya çalışacağım.

      1. Hocam Touch me merak ettim dinledim çok güzel parçaymış hatta o dönem Ferdi Özbeğen in göz göre göre ismiyle aynı parçayı Türkçe olarak söylemiş olduğunuı gördüm o da çok güzel. enstrümantal da fark çok yok aralarında.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.